Przemoc jest to nadużywanie siły, wykorzystanie przewagi fizycznej nad kimś do osiągnięcia jakichś celów, użycie siły w celach przestępczych; gwałt, przymus, nacisk, czyny sprzeczne z prawem, którym towarzyszy przymus fizyczny, nadużycie, bezprawie. Tradycyjnie wyróżnia się przemoc fizyczną, psychiczną, seksualną oraz zaniedbywanie. Zachowania przemocy w rodzinie nie oznaczają jedynie wywołania bólu fizycznego czy urazów fizycznych i ran, ich istota polega raczej na zagrażaniu wolności, zdrowiu bądź życiu jednostki lub na powodowaniu szkód rozwojowych, w wyniku nadużywania władzy, autorytetu lub przewagi fizycznej.
Każda rodzina powinna być środowiskiem, w którym wypełniane są prawidłowo wszystkie jej funkcje. Powinna być miejscem, gdzie rodzi się i rozwija się człowiek, powinna być miejscem prawidłowego rozwoju biologicznego i duchowego człowieka.
Rodzina, to najstarsza instytucja na ziemi, która odgrywa bardzo ważną rolę w społeczeństwie. Rodzina stanowi instytucję nieporównywalną z innymi instytucjami społecznymi. Rodzina oparta jest na małżeństwie, posiada postać instytucji powszechnej, podstawowej, we wszystkich sferach obejmujących człowieka, przekraczającej sferę doczesności, stanowiącej element pośredniczący między rzeczywistością ziemską i pozaziemską. Trudno wyobrazić sobie życie społeczeństwa, które by nie znało grupy małżeńsko-rodzinnej.
Rodzina to trwała wspólnota rodziców i dzieci, dająca im wzajemne uprawnienia i obowiązki do wszystkiego, co jest konieczne do wszechstronnego rozwoju człowieka. Wynika z tego, że dobro wspólne rodziny stanowi zespół ich wartości, które są konieczne do wychowania i rozwoju dzieci. Dobro to pojęte jest wszechstronnie i obejmuje zarówno dobra materialne, jak i intelektualne, a także religijno-moralne.
W rodzinie każdy człowiek jest ważny ze względu na to, kim jest, ze względu na to, że jest. Obdarowanie człowieczeństwem jest poniekąd sytuacją wyjściową rodziny. Równocześnie jest także jej zadaniem. Im bardziej każdy z członków rodziny umie żyć dla drugich, tym bardziej staje się faktem to, że dla tej rodziny jest on ważny przede wszystkim ze względu na to, że jest – oraz kim jest.
Nikt w rodzinie nie zasługuje na przemoc. Jest nieprawdą, że bite dziecko staje się bardziej posłuszne, maltretowana żona nie zdradza, a poniewierany mąż bardziej dba o rodzinę. Przemoc upokarza, powoduje cierpienie i nieobliczalne szkody, rodzi nienawiść i pragnienie odwetu, tworzy błędne koło w stosunkach międzyludzkich i wcześniej czy później odbija się negatywnie. Nie ma w przemocy niczego, co w cywilizowanym świecie przemawiałoby za jej stosowaniem, co byłoby warte polecenia. Powszechne postrzeganie przemocy opiera się na założeniu, że jest to każdy akt godzący w osobistą wolność jednostki, zmuszanie jednostki do zachowań niezgodnych z jej własną wolą.
Konsekwencje przemocy mogą być bardzo rozległe i w różnej postaci, od zespołu stresu potraumatycznego, przez zaburzenia lękowe, nerwice, choroby psychosomatyczne, ostre reakcje załamania, depresje itp. Wskutek przemocy dochodzi najczęściej do wiktymizacji. Osoby poszkodowane stają się dosłownie i w przenośni ofiarami. W procesie wtórnej wiktymizacji przyjmują etykietę, a następnie tożsamość ofiary. W okaleczonych ja dochodzi do załamania wizji sprawiedliwego świata, własnej integralności i poczucia bezpieczeństwa.
Lokalny system przeciwdziałania przemocy w rodzinie
Lokalny system przeciwdziałania przemocy w rodzinie to zespół instytucji w środowisku lokalnym działających na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy, wraz z ich potencjałem kadrowym, kompetencyjnym, wiedzą i umiejętnościami, instrumentami pomocy i wsparcia, procedurami postępowania, zasobami rzeczowymi i finansowymi, wzajemnie ze sobą współpracujących w sposób skoordynowany.
Funkcjonowanie Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w skład którego wchodzą przedstawiciele: Ośrodka Pomocy Społecznej w Pysznicy, Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Pysznicy, Posterunku Policji w Pysznicy, służby zdrowia, oświaty, kurator sądowy. .Zespół Interdyscyplinarny działa na podstawie porozumień zawartych między Wójtem Gminy Pysznica, a podmiotami, których przedstawiciele działają w Zespole.
Zarządzeniem Nr 12/2014 z dnia 25 lutego 2014 r. wydanym przez Wójta gminy Pysznica został powołany Zespół Interdyscyplinarny w Pysznicy. Przewodniczącym Zespołu Interdyscyplinarnego została wybrana jednogłośnie Pani Paluch Elżbieta- specjalista pracy socjalnej OPS Pysznica. Natomiast jej zastępcą Pani Aneta Sagan- pracownik socjalny tutejszego OPS-u. Kadencja trwa 3 lata.
Zadania gminy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie
Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) do zadań własnych Gminy Pysznica należy tworzenie lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, tj.:
1) utworzenie Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie, który na terenie Gminy Pysznica będzie: prowadził diagnozę problemu przemocy w rodzinie, podejmował działania w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie, inicjował interwencje w środowisku dotkniętym przemocą, rozpowszechniał informacje o instytucjach, osobach i możliwościach udzielania pomocy oraz inicjował działania w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie,
2) opracowanie i realizacja Programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
3) prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie w szczególności poprzez działania edukacyjne służące wzmocnieniu opiekuńczych i wychowawczych kompetencji rodziców w rodzinach zagrożonych przemocą,
4) zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia.